آنژیوپلاستی کرونری پیچیده در قلب، یک رویکرد مداخله ای پیشرفته است که برای بیمارانی با سابقه ی جراحی بای پس کرونری توصیه می شود. این رویکرد که برای درمان بیماری عروق کرونری طراحی شده، شریان های مسدود یا تنگ شده را باز می کند و جریان خون را به قلب بر می گرداند. در این مقاله، ما می خواهیم آنژیوپلاستی پیچیده را در بیمارانی با سابقه ی جراحی بای پس از نظر مزایا، خطرات، عوارض و سایر جنبه های ضروری آن بررسی کنیم.
چه ضایعاتی با آنژیوپلاستی پیچیده درمان می شوند:
آنژیوپلاستی ضایعات پیچیده، روشی برای درمان تنگی‌ها و انسدادهای شدید و پیچیده عروق کرونری (رگ‌های خون‌رسان قلب) است. این ضایعات اغلب به دلیل رسوب چربی‌ها و پلاک‌های کلسیمی شکل می‌گیرند و نیاز به درمان تخصصی‌تر و تجهیزات پیشرفته‌تری دارند. ضایعات پیچیده می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
ضایعات کلسیفیه یا سفت‌شده:
به دلیل رسوبات زیاد کلسیم، رگ‌ها سفت و غیرقابل انعطاف شده و باز کردن آن‌ها دشوار می‌شود. این موارد ممکن است نیاز به استفاده از دستگاه‌هایی مثل روتابلاتور (Rotablator) یا لیتوتریپسی (شوک موج) برای شکستن کلسیم داشته باشند.
ضایعات طولانی:
تنگی‌های طولانی‌تر از 20 میلی‌متر، به دلیل طول زیاد و احتمال بازگشت تنگی، به دقت و مهارت بیشتری در قرار دادن استنت‌ها نیاز دارند.
ضایعات چندگانه و شاخه‌دار:
در مواردی که چندین تنگی در یک یا چند شاخه از عروق وجود دارد، آنژیوپلاستی باید به گونه‌ای انجام شود که جریان خون در هر شاخه به درستی برقرار شود. این موارد نیاز به استراتژی‌های خاص، مانند استنت‌های دوشاخه‌ای دارند.
تنگی‌های حاد در شرایط ناپایدار:
اگر بیمار دچار حمله قلبی یا درد قفسه سینه شدید است و نیاز فوری به باز شدن رگ دارد، آنژیوپلاستی ضایعات پیچیده در این شرایط با ریسک بالاتری همراه است و نیاز به آمادگی بیشتری از تیم درمانی دارد.
مراحل آنژیوپلاستی ضایعات پیچیده
مروری بر رویکرد آنژیوپلاستی کرونری
به طور کلی آنژیوپلاستی کرونری پیشرفته در بیمارانی که در گذشته تحت جراحی بای پس کرونری قرار گرفته اند، مراحل زیر را دنبال می کند:
ارزیابی بیمار:
بیماران از طریق یک ارزیابی کلی از قبیل مرور سوابق پزشکی، معاینه ی فیزیکی و آزمایشات تشخیصی مانند آنژیوگرافی کرونری یا سی تی آنژیوگرافی بررسی می شوند. این آزمایشات به تعیین محل و شدت انسدادهای شریان های کرونری کمک می کنند.
آماده سازی:
قبل از رویکرد، بیماران بی حسی موضعی و آرامبخش دریافت می کنند. سپس، برای دسترسی به رگ های خونی یک برش در ناحیه مچ یا کشاله ران ایجاد می شود.
تعبیه سیم راهنما:
یک سیم راهنمای نازک و بلند از طریق برش وارد رگ های خونی می شود و به طرف محل انسداد به دقت هدایت می شود. این سیم راهنما برای مراحل بعدی به عنوان یک راهنما عمل می کند.
آنژیوپلاستی با بالون:
یک کاتتر همراه با یک بالون بدون باد روی سیم راهنما قرار می گیرد و به طرف قسمت تنگ شده ی شریان کرونری هدایت می شود. سپس بالون باد می شود و به دیواره های شریان فشار وارد می کند تا پلاک ها را فشرده کند و رگ خونی را باز کرده و جریان خون را دوباره برقرار کند. این فرایند به آنژیوپلاستی با بالون معروف است.
استنت گذاری:
در مواردی که انسداد زیاد باشد، ممکن است از یک استنت یا فنر در طول رویکرد استفاده شود. این استنت در محل انسداد قرار می گیرد و با استفاده از یک بالون باد می شود. این فنر به عنوان یک چارچوب عمل می کند تا شریان را باز نگه دارد و از تنگی مجدد رگ پیشگیری کند.
ارزیابی بعد از رویکرد:
بعد از رویکرد آنژیوپلاستی و استنت گذاری، پزشک متخصص جریان خون را بررسی می کند و نتایج را با استفاده از آنژیوگرافی یا تکنیک های تصویربرداری درون وریدی بررسی می کند. در صورت لزوم ممکن است به فنرهای بیشتری نیاز باشد.
مراقبت‌های پس از عمل:
این شامل داروهای ضدپلاکت، ارزیابی عملکرد قلب و پیشگیری از تنگی مجدد است. برای اطلاعات بیشتر مقاله ی مراقبت بعد از بالن قلب را مطالعه کنید.
مزایای آنژیوپلاستی رگ قلب
آنژیوگرافی کرونری پیچیده، مزایای زیادی برای بیماران مبتلا به بیماری شریان کرونری دارد. این مزایا شامل موارد زیر می شوند:
بهبود جریان خون:
آنژیوپلاستی پیچیده با بازکردن شریان های کرونری تنگ یا مسدود شده، جریان خون را به قلب باز می گرداند، علائمی مانند درد قفسه سینه را تسکین می دهد و احتمال حمله ی قلبی را کاهش می دهد.
افزایش کیفیت زندگی:
آنژیوپلاستی موفقیت آمیز در قلب می تواند کیفیت زندگی بیمار را با کاهش علائم، افزایش تحمل ورزش و بازیابی عملکرد قلب، به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
روش با حداقل آسیب به بافت‌ها:
آنژیوپلاستی کرونری پیچیده در مقایسه با جراحی بای پس، یک رویکرد کم تهاجمی است که معمولاً فقط به یک برش کوچک نیاز دارد. این رویکرد، دوره ی ریکاوری کوتاه تر، جای زخم کمتر و میزان عوارض کمتری دارد و برای بیمارانی مناسب است که ممکن است به علت خطرات جراحی یا بیماری های زمینه ای دیگر، گزینه ی مناسبی برای جراحی نباشند.
خطرات و عوارض آنژیوپلاستی پیچیده
با اینکه آنژیوپلاستی کرونری پیچیده، به طور کلی یک رویکرد ایمن و مؤثر است، خطرات و عوارض بالقوه ای نیز ممکن است داشته باشد که عبارتند از:
خونریزی یا هماتوم:
محل تعبیه ی کاتتر ممکن است دچار خونریزی شود و منجر به هماتوم گردد. در موارد نادر، خونریزی شدید ممکن است به مداخله یا انتقال خون نیاز داشته باشد.
آسیب رگ:
در حین تعبیه سیم راهنما یا کاتتر با بالون، خطر آسیب به رگ های خونی وجود دارد که ممکن است به رویکردها یا جراحی های دیگر نیاز داشته باشد.
دایسکشن یا پارگی عروق:
در برخی از موارد، کاتتر بالون ممکن است موجب پارگی در دیواره ی شریان شود و نیاز به مداخله داشته باشد.
گرفتگی مجدد:
در این روش، برخلاف استنت گذاری، احتمال تنگی مجدد شریان درمان شده به مرور زمان وجود دارد که ممکن است به مداخله یا کنترل پزشکی بیشتری نیاز باشد.
نتیجه گیری
آنژیوپلاستی کرونری پیچیده، یک رویکرد مداخله ای ارزشمند برای بیمارانی ست که در گذشته جراحی بای پس کرونری انجام داده اند. این روش کم تهاجمی با بازیابی جریان خون به قلب، کیفیت زندگی را بهبود می بخشد و جایگزینی برای یک جراحی بزرگ دیگر می باشد. با اینکه آنژیوپلاستی، خطرات و عوارضی ممکن است داشته باشد، به طور کلی مزایای این روش به عوارض احتمالی آن می ارزد. بیماران باید با بهترین متخصصین عروق مشورت کنند تا با توجه به شرایط فردی خود، مناسب ترین روش را انتخاب کنند.
